مطالعه ساختار سلول کلرید با میکروسکوپ الکترونی عبوری در ماهی خاویاری (acipenser persicus)

ماهیان خاویاری از پر ارزش ترین ماهیان جهان محسوب می شوند. آبشش، ارگان اصلی جهت تنظیم اسمزی و تعادل یونی بدن ماهی محسوب می شود. در آبشش، سلولی که این وظیفه را بر عهده دارد، سلول کلرید می باشد. سلول کلرید غنی از میتوکندری است. در این مطالعه که با میکروسکوپ الکترونی عبوری و بر روی سلول کلرید آبشش ماهی قره برون انجام شد تعداد 4 عدد آبشش از ماهی هایی که بلافاصله از دریای خزر صید شده بودند، جدا شدند و برای انجام مراحل آماده سازی بافت برای مشاهده با میکروسکوپ الکترونی به آزمایشگاه مرکزی منتقل شدند. در این نمونه ها، سلولها در رنگ آمیزی هماتوکسیلین و ائوزین، دارای سیتوپلاسم ائوزینوفیلی و در قاعده لاملا قابل مشاهده بودند که این به خاطر وجود میتوکندری های فراوان در این سلول بود. در برش نیمه نازک، سلول کلرید به صورت سلول های بزرگ و روشن و به اشکال مختلف گلابی، بیضی و استوانه ای مشاهده می شدند. این سلولها عمدتا? در قاعده لاملا قرار داشتند، البته بر روی لاملا نیز این سلول ها قابل مشاهده بودند. سطح این سلول ها صاف وکمی برآمده بودو بوسیله سلول های سنگفرشی پوشیده شده بودند. هسته سلول، یوکروماتین، منظم وشفاف با هستک مشخص که در قاعده سلول قرار داشت. سیتوپلاسم تعدادی از سلولها در برش نیمه نازک به هم ریخته به نظر می آمد. در تصاویر میکروسکوپ الکترونی، اکثر آنها سیتوپلاسمی روشن و سیستم توبولار-وزیکولار گسترده و تعداد کمی نیز دارای سیتوپلاسم متراکم و تعداد فراوان تری میتوکندری بودند. مقدار کمی از سطح سلول در تماس با محیط قرار دارد. وزیکول های زیر رأسی به تعداد زیاد وجود دارد. در تعدادی از سلول ها سیستم توبولار گسترده تر بود و در تعدادی سیستم توبولار رشد کمتری داشت. سیستم توبولار قاعده ای_جانبی مشخصی در سلول ها مشاهده نشد. میکرو ویلی های واضحی نیز در سطح سلول های پوششی مجاور دیده شد. در مشاهدات میکروسکوپ الکترونی، تعدادی از سلول های کلرید به صورت سلول هایی با سیتوپلاسم دژنره شده به همراه شبکه توبولار تخریب شده و همچنین دژنراسیون کریستاهای میتوکندری دیده شدند.